- ლავანდის სუნი მცემს აპარეო. - ვეუბნები და გაფართოებული ნესტოებით ცაცხვის სურნელს ვისრუტავ.

ცაცხვის სურნელს ვისრუტავ და ვფიქრობ: ნეტავ როგორი რამეა ეგ ლავანდი, როგორი სუნი აქვს?

- იიფ, ლავანდი! - მიღიმის ლისიო. არ იმჩნევს, რომ აპარეოთი მივმართე. ყოველთვის მზადაა თამაშში ამყვეს. მისთვის სულ ერთია, აპარეოს დავუძახებ თუ ლისიოს, იმიტომ, რომ სინამდვილეში არც ლისიო ჰქვია.

გადაბმულად, ორ სიტყვაზე მეტს არასდროს ამბობს. აქედან ერთ-ერთი ყოველთვის შორისდებულია. სხვა დროს მხოლოდ შორისდებულის თქმას სჯერდება ხოლმე. ახლა ,,ლავანდი“ იმიტომ დააყოლა, რომ დამაჯეროს, თითქოს დავაჯერე, რომ ცაცხვის სუნი ცაცხვის კი არაა, ლავანდისაა. არც მე ვიმჩნევ, რომ მივუხვდი. ასეთი თამაშია გოგოებისთვის. ჩვენ მოვიგონეთ.

ჩამუხლული ვარ და აპარეოსთვის საპნის ბუშტებს ვუშვებ. ზის აპარეო თავის ბორბლებიან სკამზე და ბუშტებს კი არა, მე მომჩერებია. ჩუმად ვართ. მოაქვს ნიავს, საიდანღაც, ცაცხვის სუნი, აპარეო-ლისიოსკენ ნაზად ერეკება, მე კიდე - ფართხა-ფურთხით მიტენის ცხვირში.

 

***

დედამ და მამამ აპარეოს სოფელში დასასვენებლად ჩამომიყვანეს. უფრო სწორად, დასასვენებლად რომ ვერსად წამიყვანეს, ამიტომ ჩამომიყვანეს აქ, ჩვენს ნათესავ ეთოსთან. ეთო რაღაცნაირია. დეიდათი რომ მიმართო, თითქოს არაა ეგეთი დიდი ქალი, მაგრამ თან საიმისოდაც დიდია, რომ ბავშვმა მარტო სახელი დაუძახოს. ეთოზე დიდი და დეიდაზე პატარაა. მე მაინც ეთოს ვეძახი, ეგრე უფრო უხარია.

ვიცი, რომ აპარეო, ამ სოფლის ყველაზე დიდი ხის ქვეშ, ყოველდღე მელოდება. აპარეომ არ იცის, რომ ყოველდღე, ეთოს პატარა სამზარეულოში, დაუღეჭავად ვყლაპავ საუზმეს, რომ რაც შეიძლება მალე დამთავრდეს და სახლიდან ვიპარები. გორაკზე დიდი და მთაზე პატარა ამაღლებული ადგილი რომაა, იქითკენ გავრბივარ. მე მთას ვეძახი მაინც. ეგრე უფრო მომწონს. სანამ ამ მთას მივუახლოვდები, ისე ძალიან მივრბივარ, ლამისაა, გზაში გული ამოვახველო. უკვე მიახლოებულზე კიდე, ისე უცებ ვანელებ, პირველ ორ-სამ ნაბიჯზე წონასწორობის დაცვა მიჭირს.

იმ მთაზე დგას ჩვენი ხე. რისია, არ ვიცი, მაგრამ რისი არაა - ვიცი. ცაცხვის არაა. ამიტომაც, არაცაცხვი შევარქვი. ამ არაცაცხვის ქვეშ ცხოვრობს აპარეო. როცა კი მივსულვარ, იქ მხვდება. ამ თავის ბორბლებიან სკამზე გაუნძრევლად ზის და ცხოვრობს.

საერთოდ, ხეების ამოცნობა მიჭირს. ერთხელ, ამაში აპარეოსაც გამოვუტყდი.

- წარმოგიდგენია, აპარეო? ნაძვზეც კი არასდროს ვარ დარწმუნებული, რომ ნაძვია! გიკვირს? მე არა. იმიტომ რომ... მოიცა, ამოსუნთქულზე ძნელი ასახსნელია ეგეთები.

ჩასუნთქულზე, რატომღაც, ყოველთვის უფრო დალაგებულად და მხატვრულად გამომდის ფიქრი, ვიდრე ამოსუნთქვის შემდეგ

ჰაერი ჩავისუნთქე თუ არა, სიტყვებიც დალაგდა: ,,საქმე იმაშია, აპარეო, რომ ნაძვს შეუძლია ისეთი უსინდისო იყოს, სანამ შენ ნაძვი გგონია, ადგეს, და სულ სხვა ვინმე გამოდგეს, მაგალითად - ფიჭვი. წარმოგიდგენია?!“

ნაძვზე ნაფიქრის ხმამაღლა გამეორება არც მიცდია. ამოსუნთქულზე მაგას რა გაიმეორებს...

- ეგრეა, აპარეო. - ხმამაღლა ამას ვამბობ. - ცაცხვი ერთადერთი ხეა, რომელსაც ვცნობ. ცაცხვი უღალატოა, არავისში აგერევა. მარტო შეხედვით კი არა - სუნითაც. თან - დამთმობი, დამთმობი, უპრეტენზიო - შენსავით. არასდროს სწყინს, სხვა სახელს თუ დავუძახებ, მაგალითად, ლავანდს.

 

***

- შენ რა, მართლა ფიქრობ, რომ შეიძლება ადამიანი ხის ქვეშ ცხოვრობდეს?! - უკვირს დურგლის ბიჭს. - ეგ, ამ ხის ქვეშ კი არა, აი, იმ პატარა სახლში ცხოვრობს. დილაობით ამ ბორბლებიანი სკამით აღმართზე ამოაგორებს ხოლმე მამამისი და ამ ხის ქვეშ ტოვებს. იმიტომ, რომ ამას თვითონ უყვარს ამ ხის ქვეშ ჯდომა.

ვერ დავიჯერე, რა ვიცი. ჯერ ერთი, არასდროს უნდა დაიჯერო ამბავი, რომლის მოსმენისასაც, მიყოლებით ოთხი-ხუთი ცალი ,,ამ“ და ,,იმ“ შეგხვდება, მეორეც - ძლივს ერთი არაცაცხვის გოგოს გადავეყარე მთელ პლანეტაზე და დასანანი იქნებოდა, მასაც, დანარჩენივით, ჩვეულებრივ სახლში ეცხოვრა. ისე კი, დურგლის ბიჭმა ჩემზე კარგად უნდა იცოდეს სიმართლე, ამსოფლელია.

ამსოფლელია, მაგრამ ძალიან სულელი. მე ასე მგონია, რა ვიცი. ერთხელ ვუთხარი, აპარეოს მამაზე მომიყევი-მეთქი და გამხდარი კაციაო. გამხდარი კაციაო და მორჩა, გაჩუმდა, სულ ეს იყო! პირში რომ მივახალე, არაფრის მოყოლა, არაფერზე მსჯელობა და აზრის გამოთქმა შენ არ შეგიძლია, - მეთქი, გაიფხორა, როგორ თუ არ შემიძლიაო?!

- ჩემი აზრით... - გაბღენძილმა დაიწყო ,,მსჯელობა“, - მამამისს ამის სახლში წაყვანა უფრო ეყვარება, ვიდრე აქ მოყვანა. ისეთი გამხდარია ის საცოდავი - ცარიელი ძვალი და ტყავი. აღმართზე ძლივს ამოარიხინებს ამ სკამს. არ მინახავს, მაგრამ ჩემი აზრით(!) ეგრეა. წაყვანისას კიდე რა უნდა, რა... დაღმართია. ღმმმ!.. ერთი მოგაზავ და ეგრევე მიგორავს.

გული მომეწურა. ამან კიდევ, კმაყოფილი სულელივით გაიღრიჭა და ამაყად დაამატა:

- მამაჩემი კიდე, ხო ნახე - ხარივითაა. - მამაშენი?

- მამაჩემიც - ხარივით. - რა ჯანდაბად ვიტყუები, არ ვიცი.

რამდენჯერაც წარმოვიდგენ, როგორ წვალებით მოაგორებს აპარეოს გამხდარი მამა სკამს აღმართზე, იმდენჯერ მუცელში ისე ძალიან მომიჭერს ხოლმე რაღაც - ტკივილისგან მეტირება. მეტირება, მაგრამ ვიკავებ. ძალიან გამხდარს წარმოვიდგენ ხოლმე, აუცილებლად - მამაჩემზე ბევრად გამხდარს. მერე, ერთხელ, ამერია, მამაჩემი უფრო გამხდარი წარმოვიდგინე და ვეღარ შევიკავე, ამეტირა. მაგის მერე ჩემს თავს აპარეოს მამის წარმოდგენა ავუკრძალე.

დურგლის ბიჭს რა ენაღვლება, რა, მამამისი მართლა ხარივითაა. ერთ დღეს გავიცანი ეგენი ორივე.

 

***

ეთო იმ დილით ნამცხვარს აცხობდა და ძალიან ბევრს ლაპარაკობდა, თან სულ იცინოდა, რაც არ იყო სასაცილო - იმაზეც. ბოლოს თქვა, დღეს დურგალი უნდა მოვიდეს, საქათმეა შესაკეთებელიო. ჰოდა, მოვიდა დურგლის ბიჭის მამა და საქათმეს ერთი ცალი ფიცარი მიაჭედა. მაშინ ვნახე. ეთომ მადლობა, ლომოო. ძალიან ჩუმად უთხრა, მაგრამ მე მაინც გავიგე. არადა, ლომს ეთო უფრო გავდა მაგ დღეს. წინა საღამოს ფაფარისფრად (თვითონ ამბობს - ფერფლისფრადო) შეიღება თმა და დილით აიფუა.

დურგლის ბიჭის მამამ კიდე - ბარტყოო. ფაფარისფერ ეთოს უთხრა ბარტყოო! იმის მერე ეთოს სულ სხვა თვალით ვათვალიერებ ხოლმე. ხან რას მივამსგავსე, ხან - რას, მაგრამ ბარტყს - ვერცერთხელ.

ხოდა, დურგლის ბიჭმა მოაკითხა იმ დღეს მამამისს და ეთომ თქვა:

- აი, ჩვენი ყოვლისშემძლე დურგლის სიმპათიური ბიჭიც მოვიდააა!..

დურგლის ბიჭი, რომელიც, მაშინ, პირადად მე ძალიან უშნო ბიჭად მომეჩვენა, რაღაცაზე ძალიან გაბრაზებული ჩანდა, მაგრამ ,,სიმპათიურის“ გაგონება მგონი ესიამოვნა, ეგრევე გაიბღინძა. არც ის გაცრეცილფერიანი კეპი უხდებოდა, არც ის მტვრისფერი კედები, არც არაფერი. ერთადერთი, რაც მართლა უხდებოდა და როგორც ეთო იტყოდა ,,მის ტანზე იყო გამოჭრილი“, იყო სიტყვა ,,გაიბღინძა“.

- არ გინდა, ნიაკოსთან ერთად გაისერნო? - ეთომ ჰკითხა.

ამან ჯერ დაუბღვირა ეთოს, მერე - კიო, თავი დაუქნია. დაუქნია თუ არა, ეგრევე ჩაქინდრა. ჩაქინდრა თუ არა, ცხვირზე გაისვ-გამოისვა თითი. ეგეთი ბიჭი იყო.

კარგი-მეთქი, გავისეირნოთ. ეთოს უაზრო სიცილით ყურების გამოჭედვას და ძირმიმწვარი ნამცხვრის ღეჭვას ისევ ამასთან სეირნობა მერჩივნა.

კარგა ხანს ისე ვისეირნეთ, ხმა არ ამოუღია. შენი სოფლის ისტორია მომიყევი-მეთქი, წავეხმარე. მხრები აიჩეჩა. შენს გვარზე რამე ლეგენდა თუ იცი-მეთქი, ახლა ეს ვცადე და არც ეს იცოდა.

- გასაგებია. ეთომ სასეირნოდ ენაგადაყლაპულ ბიჭთან გამომიშვა - ჩავილაპარაკე და მაშინ ამოიღო პირველად ხმა:

- ეგ მახინჯი ჩემთან მეორედ არ ახსენო!

და გვერდზე გადააფურთხა. კიდევ კარგი, მე რომ მივყვებოდი, იმ მხარეს არა.

- სულაც არაა მახინჯი! უბრალოდ ეგ ფერი არ მოუხდა თმაზე. ნახვამდის. - დავიცავი ეთო და მივბრუნდი, სულ სხვა მხარეს გავიქეცი. აღმართისკენ. გამომყვა ესეც უკან. იმ დიდ ხემდე ასე გაბუტულად ვირბინეთ. მაშინ ვნახე აპარეო პირველად.

აპარეომ რომ დურგლის ბიჭს ისეთი თვალებით შეხედა, როგორითაც დურგლის ბიჭი მე მიყურებდა - ყველაფერს მივხვდი.

 

***

აპარეოსგან მარჯვენა დაღმართი ჩემი და დურგლის ბიჭის გზაა. მარცხენა - პატარა სახლისკენ მიდის. აპარეოს პირდაპირ მთელი სოფელი, სხვა სოფელი და მთელი სამყაროა ჩაწიკწიკებული, ოღონდ, აპარეოდან მაგათკენ გზა არ ჩადის. ოღონდ, ამ ჩაწიკწიკებული ქვეყნიერებიდან აპარეომდე გზა არ ამოდის. არც გზა, არც ბილიკი. აპარეო ცალკეა და ქვეყანა - ცალკე. ეს ორი კინკილა აღმართ-დაღმართიც ჰყოფნის აპარეოს: ჩვენი და მამამისის. ყველაზე უპრეტენზიო გოგოა, ვინც კი გამიცნია. ცაცხვივით.

აპარეოსთან პირველი შეხვედრის მერე, ჩვენს, მარჯვენა დაღმართზე რომ დავეშვით, რაღაცნაირად ჩამიმძიმდა გული. აპარეოს გარდა ვერაფერზე ვფიქრობდი. იმის გაჩუმებულ ფეხებზე და ხელებზე. მაგ დღეს მითხრა დურგლის ბიჭმა, ეგ ხის ქვეშ კი არა, აი იმ პატარა სახლში ცხოვრობს, იქითა დაღმართზე რომ დგასო. რა ქვია-მეთქი მაგ გოგოს? ეგ მაინც გეცოდინება, სხვა არაფერი იცი, - წავკბინე.

დაიძაბა მაშინ დურგლის ბიჭი, ზუსტად მახსოვს - დაიძაბა. მშრალ ცხვირზე თითი ისე გაისვ-გამოისვა, თითქოს წვლინტს იწმენდდა. თავიდანვე შევატყე, როცა იძაბებოდა, ეგრე შვებოდა ხოლმე. გავჩერდი და მივაჩერდი. მე კი მივაჩერდი, მაგრამ ეს არ მიყურებს. ამან მგონი თავის ტოლი თანასოფლელის სახელიც კი არ იცის, რაის ლეგენდები და ისტორიები?!

დაიხარა, კენჭი აიღო. მგონი დროს იგებს, მეხსიერებასაც ,,ცხვირზე თითს უსვამს“, ძაბავს. აიღო კენჭი და ამ თავისი მიწადახეთქილი სოფლის რომელიღაც მტვრიანი ორღობისკენ ისეთი მონდომებით გაისროლა, ეგეც, უცებ ლივლივა ზედაპირზე ორ-სამჯერ არ ასხლეტილიყო და მისი გამსროლელის მისამართით აღფრთოვანების შეძახილი არ აღმომხდენოდა, რა!.. ამოვისუნთქე თუ არა, დავუცაცხანე:

- შენ რა, ეგეც არ იცი?! რა ქვია-მეთქი, შენ გეკითხები!

- არაფერი. - ამოიჩურჩულა.

- რაა?! ეგრე ქვია?

- არა... არაფერი სახელი არ ქვია.

- ნუ სულელობ!

- არ ვსულელობ. ეგრეა.

გაუშვა მეორე, მტვრიანი კენჭიც.

ერთი-ორი ნაბიჯი უხმოდ გადავდგით და მერე:

- ასეთი რომ დაიბადა, მშობლებს უფიქრიათ, სახელი რაში დასჭირდებაო და არაფერი დაურქმევიათ. - მითხრა და ხელზე ხელი მომკიდა.

- სისულელე რომ თქვი, ხვდები? - გავაშვებინე.

- უფრო სწორად, იცი, როგორ ყოფილა, ნიაკო? - ისევ მომკიდა და ისევ გავაშვებინე. - რაღაც კი ჩაუწერეს საბუთებში, მაგრამ დაძახება ხომ არასოდეს უწევთ. ვთქვათ - ეი, იმანო, ვედრო მომიტანე, ან ეი, იმანო, დაღამდა, გეყოფა თამაში, სახლში შემოდი... ხოდა, არასდროს რომ არ ეძახიან, აღარც ახსოვთ რა ჩაუწერეს, რა მნიშვნელობა აქვს.

- როგორ თუ მნიშვნელობა არ აქვს?! - გადავირიე. - აბა, ერთი, შენ არ გერქვას სახელი!

- მე რატომ? - იწყინა. - მე ნორმალური ვარ.

მესამე კენჭმა ისე გაიწუილა, ეგ კი აუცილებლად მიაღწევდა ლივლივა ზედაპირამდე, გადაიხტუნავებდა მთელ ზღვას და მეორე ნაპირზე, სილაში ამოგანგლული გზას კიდევ განაგრძობდა.

არ მოვეშვი, როგორ შეიძლება, შენს სოფლელს რა ქვია, არ იცოდე-მეთქი?!

_ და საიდან უნდა ვიცოდე?! - აქეთ შემომიტია. - თუ ვინმე ახსენებს, სახელის მაგივრად ან „ის საწყალიო,“ ამბობენ, ან ,,ის უბედურ დღეზე გაჩენილიო“.

მუცელში თითქოს ვიღაცამ ხელი მომიჭირა და ნაწლავები და ყველაფერი ერთად მეტკინა უცებ. სანამ გადამივლიდა, უკვე ვიცოდი, რომ მე და ის უსახელო გოგო საუკეთესო მეგობრები გავხდებოდით.

საღამოს, ძილის წინ, ეთოს ვკითხე, აი იქ, დიდი ხის ქვეშ გოგო რომ ცხოვრობს, ბორბლებიან სკამზე, მაგას რა ქვია-მეთქი?

- უი, ნახე ის უბედური? - მიპასუხა და კედლისკენ გადაბრუნდა.

მაგასაც თუ პასუხი ქვია.

გავბრაზდი. ძალიან გავბრაზდი. მარტო ეთოზე და დურგლის ბიჭზე კი არა, მთელ ამ სოფელზე, ჩემს ქალაქზე, მთვარეზე, მტვრიან კენჭებზე... ყველაზე და ყველაფერზე გავბრაზდი. გაბრაზებულზე კიდე, ვერ ვიძინებ ხოლმე.

ვიწექი და ვფიქრობდი. როგორ შეიძლება ადამიანს სახელი არ ჰქონდეს? ან ჰქონდეს და არავის ახსოვდეს? მერე რა, თუ შენს ფეხებს არ შეუძლიათ შენს ნებაზე გატარონ, ან ხელებს ისე ვერ შლი, როგორც მოგინდება და ლაპარაკიც თვალებით უფრო გამოგდის, ვიდრე პირით? ადამიანი, რასაც არ უნდა აკეთებდეს, ან ვერ აკეთებდეს, სულ ცოტა, სახელის ქონის უფლებას მაინც იმსახურებს.

როგორ გაბრაზდა დურგლის ბიჭი. სულელი. რაკი დადის, გონია აპარეოზე უკეთესია. როგორ ავუხსნა, რომ სულელია? დურგლის ბიჭთან ლაპარაკს და ახსნას აზრი არ აქვს. ხვალ წერილს მივწერ, იქნებ წაკითხული უფრო შეუშვას თავში.

 

***

გავიღვიძე თუ არა, ფურცელზე დავწერე: ,,აბა, დაფიქრდი, დურგლის ბიჭო, როცა დადიხარ, განა იმაზე უკეთესი დურგლის ბიჭი ხდები, ვიდრე ჯდომისას ხარ? არა, ხომ? მაგას რა მნიშვნელობა აქვს, ხომ? ხოდა ეგაა. სხვებზეც ეგრეა, დურგლის ბიჭო! ჯდომა-დგომაზე არაა ვინ როგორია. პასუხი მოიწერე, თუ გამოგივა რამე. წერილებზე ვგიჟდები. ნიაკო. “

საუზმის მერე, ჩუმად ჩამოვკრიფე ეთოს ეზოს ყვავილები. გარეთ რომ გავვარდი, რა თქმა უნდა, იქ დამხვდა დურგლის ბიჭი. მელოდებოდა და იღრიჭებოდა, თვითონ რომ იცის, ეგრე, სულელურად. წერილი ჯიბეში ჩავუჩურთე. უკან არ გამომყვე-მეთქი, გავაფრთხილე და გავიქეცი აპარეოსთან.

იმის ბორბლებიანი სკამის გვერდით, ცხვირსახოცი გავშალე და ჩავჯექი, ფეხები კაბის ქვეშ შევმალე და ეთოს ყვავილებისგან გვირგვინის დაწვნა დავიწყე. ცხოვრებაში პირველად ვწნავდი გვირგვინს. მიყურებდა აპარეო. ისეთი აღფრთოვანებული ჩანდა, ჩემს თავს შევატყე, დურგლის ბიჭივით გაბღენძამდე აღარაფერი მაკლდა.

პირველად დავწანი გვირგვინი. პირველად დავწანი გვირგვინი და ეს გვირგვინი საშინელება გამოვიდა.

ხელის მოკიდებისთანავე ძირს ცვიოდა ფურცლები. რომელ ყვავილსაც ფურცელი ან ფოთოლი შერჩა, იმას ჩაწნული ღერო ეშლებოდა. მოკლედ, საცოდაობა გამოვიდა, მართლა. მაგრამ აპარეო ჩემს სხვა მეგობრებს არ ჰგავს, გამორიცხულია დამცინოს. ის კი არა, როგორც ეთო იტყოდა დედაჩემთან ჩურჩულით საუბრისას: „საკუთარი თავის რწმენა შემმატა.“ უყურებდა აპარეო გვირგვინს და ისე ძალიან უხაროდა, ვიფიქრე, რომ ალბათ, მთლად საშინლადაც არ უნდა ვწნავდე.

ავდექი და სანამ თავზე ამ გვირგვინს დავადგამდი, ვკითხე:

- შენ რა გქვია?

რაღაც „ეეჰ“-ის მსგავსი ბგერები ამოუშვა აპარეომ და გამიღიმა.

მაშინ მოვისაზრე: ავდექი და სახელი დავარქვი. ლისიო შევარქვი. ოფიციალურ სახელად, ლისიო შევარქვი, მაგრამ შემდეგ დღეებში, შინაურულად აპარეოს ვეძახდი. ყოველთვის ჯობია, შინაურები სხვა სახელს გეძახდნენ. ასეთი სახელები უფრო თბილი და ფაფუკია.

სახლში მიბრუნებულს, ეთოს ჭიშკართან დამხვდა დურგლის ბიჭი. ეგრევე, მიწაზე იყო ჩამჯდარი, ფეთხუმივით.

- პასუხი მომწერე, დურგლის ბიჭო? - ვკითხე. მართლა ვგიჟდები წერილებზე.

ცოფიანივით წამოხტა და უწვრილეს ნამცეცებად დახეული ქაღალდის ნარჩენები ჩამოიფერთხა.

- ცხოვრებაში ვერ ეღირსები, რო მე შენ წერილი მოგწერო. - დამემუქრა. - კიდევ ერთხელ დამიძახებ დურგლის ბიჭს და ნახავ მერე, რაც მოგივა!

სანამ ქაღალდის დაქუცმაცებულ გროვასთან არ მივიდა და ზედ არ დააფურთხა, კი ვერ მივხვდი, რომ ჩემი მიწერილი წერილი დაუხევია!

რა ეწყინა?

 

***

მე და დურგლის ბიჭი ზოგჯერ ვჩხუბობთ და ზოგჯერ - არ ვჩხუბობთ. მე და აპარეო - არასდროს. ყოველდღე ავდივარ არაცაცხვთან. ხან ყვავილები ამაქვს და მეასე გვირგვინს ვუწნავ, ხან საპნის ბუშტებს ვუშვებ. ხან უბრალოდ ვუყვებოდი, როგორ გავაცურე ეთო კიდევ ერთხელ. შაბათს დედა ჩამოვიდა და ყავას რომ სვამდნენ, ეთო უყვებოდა ერთ ფუმფულა მაჩვზე, რომელიც, ეთოს აზრით, მის ყვავილებს, თმის სამაგრებს და ფერად მძივებს, არარსებულ სოროში მიაცუნცულებს. თან ეცინებოდა. ეტყობა ხვდებოდა, სისულელეს რომ ამბობდა. „არარსებულ სოროში მიაცუნცულებს.“

ყვავილების გვირგვინის, ეთოს თმის სამაგრებისა და ფერადი მძივების, არაცაცხვის ხის, დურგლის ბიჭის და ჩემ გარდა, ხეზე ნაყოფივით გამობმული ჩიტებიც უყვარს აპარეოს. არაცაცხვიდან უცებ ჩამოწყვეტილი, ტოტიდან აფრენილი ჩიტების დანახვისას გული სიხარულით უფრიალებს.

ჰოდა, შერიგების დღე რომ გვქონდა, დურგლის ბიჭს ვთხოვე, ჩიტი დამიჭირე-მეთქი. ოღონდ არაფერი არ ესროლო, ისე დამიჭირე, არაფერი ეტკინოს - მეთქი.

ერთი ჩიტის ფასი - ერთი კოცნააო. - იმან. ბოლო დროს ძალიან გამითამამდა.

კარგი-მეთქი. ოღონდ იცოდე, სამ ჩიტზე მეტი არაფერში მჭირდება-მეთქი. და მაგ შენს გამომხმარ ცხვირს ნუღარ აწვალებ, ერთხელაც იქნება, მოგძვრება-მეთქი. ხომ გათამამდა, მაგრამ ბოლომდე მაინც ვერა. იძაბება ისევ.

სამი რაა, სამ ჩიტს ერთ საათშიც კი დავიჭერო. იცოტავა. ან გაიბღინძა. რა ვიცი...

 

***

სამი დღე სდია და ერთი ჩიტი ძლივს დაიჭირა დურგლის ბიჭმა. ცოტა კი კოჭლობსო... კოჭლი გამოდგა, რა ვიცოდი, ფრენისას არ ეტყობოდაო. ეგრევე მივხვდი, რაღაცა ესროლა. ან ქვა ან რამე, მაგრამ ისეთი ბედნიერი იყო და ისე საწყლად მომიბოდიშა, აღარ ვეჩხუბე.

- არა უშავს, ფრთები ხომ აქვს? მთავარი ეგაა. ფრთები როცა გაქვს, ფეხების ზომას მნიშვნელობა აღარ აქვს. - აქეთ დავამშვიდე. საერთოდაც, ბოლო დროს ისეთი უშნო და სულელი აღარ მეჩვენება.

ჩიტი გამოვართვი. ფაფუკი იყო, თვალებიანი. ახამხამებდა. რაღაცნაირად, იმაზე ნამდვილი გამოდგა, ვიდრე წარმომედგინა.

მივედი და დურგლის ბიჭს ლოყაზე ვაკოცე.

ჯერ გაშეშდა. მერე - შენ კი არა, მე უნდა მეკოცნაო, - გამოიწია.

მეთქი - ეი, დურგლის ბიჭოოო!.. მაშინ თავიდანვე უნდა გარკვევით აგეხსნა, რა გინდოდა. შეიძლება ეგრე არ დაგთანხმებოდი და გაუგებრობა აღარ იქნებოდა. ეხლა უკვე გვიანია, ჩიტის დაჭერისა უკვე გადაგიხადე.

- დურგლის ბიჭს ნუ მეძახი! - გაცოფდა. - სახელი მქვია!

- ალბათ მთელი სოფელი ეგრე გეძახის, მარტო მე რატომ დაგიძახო სხვა სახელი?

- ეგრე იმ მახინჯმა დამიძახა მარტო.

ეთოს წაკბინა. რას გადაეკიდა?!

- დროზე დამიბრუნე ჩემი ჩიტი!

მკლავში ჩამავლო და ისე მაგრად შემანჯღრია, საწყალ ჩიტს თავბრუ დაეხვა.

- ამ ჩიტში ერთი კოცნა გადავიხადე. ვიყიდე. ჩემია.

- შენ კი არა, მე უნდა მეკოცნა, მაგიტომ ვიწვალე მაგის დაჭერაში!

- თან კოჭლია...

- ფრთები ხო აქვს, ფეხები რა ჩემ ფეხებად უნდა?!

- ნახვამდის.

- იცოდე, არ მაკოცნინებ და - გცემ!

ისეთი შეშლილი სახე ჰქონდა, შემეშინდა, მართლა არ ვეცემე.

,,მაკოცოს, რა, აი დარდი! - თავი დავიმშვიდე. თავის დამშვიდება კარგად გამომდის ხოლმე. - თან ლოყაზე კოცნა მეგობრულია. ტუჩებში - ვერ მივართვი. ლოყაზე მაკოცოს, აი დარდი!“

ლოყა მივუშვირე.

მივუშვირე, მაგრამ კაი დროს... ამ წუთას, დურგლის ბიჭს უკვე ვძულდი. იმაზე საშინელება კიდე, ვინც გძულს - მიხვიდე და აკოცო - რა უნდა იყოს? დგას ეგრე. ისედაც დაღლილ-გაწვალებულ ნესტოებს კიდევ უმატებს - თითს ისვამს წვლინტიანივით. აღარც კოცნა უნდა, აღარც იმ თავის კუთვნილი კოცნის შერჩენა. შავ დღეშია.

ბოლოს მოვიდა და მაგრად მიკბინა. კიდევ კარგი, ლოყაზე კი არა, მხარზე.

წავიჭირე უცებ ხელი ნაკბილარზე, მოვიკუნტე. მეტკინა და მეწყინა და გავბრაზდი და... შემეშინდაც, კი. ცხოვრებაში პირველად, ტირილის მაგივრად, ყმუილის ამოშვება მომინდა. მოვითმინე, არ ამოვუშვი.

შემოვტრიალდი, ავუყევი აღმართს სირბილით. მივრბივარ და მარჯვენა ხელში ჩიტი მიფრთხიალებს, სადღაც მარცხნივ, ტანში კიდევ - რაღაც, ამ ჩიტის მაგვარი. მხარზე კიდე, ცეცხლი მიკიდია. თითო დაჩნეულ კბილზე - თითო ცეცხლი. ამას, ჩემი თვალებიდან წამოთქრიალებული ეს ამდენი წყალიც არ ეყოფოდა ჩასაქრობად.

აქეთ იყურება აპარეო, ჩვენი დაღმართისკენ, მელოდება. აპარეოს გარდა, ასეთი ნამდვილი ლოდინით, არასდროს არავინ დამლოდებია. არასდროს არავის გახარებია ასე ძალიან ჩემი დანახვა, როგორც აპარეოს უხარია ხოლმე. რაც გინდა დამაგვიანდეს მისვლა, ერთი საყვედურიანი მზერა არ დასცდება იმის თვალს. არც მარჯვენას, არც მარცხენას, მით უმეტეს არც ორივეს ერთად.

- აპარეოოო! - შორიდანვე ვეძახი.

მივრბივარ. სხვა დროს, მიახლოებულზე, ხომ ნაბიჯს ვანელებდი ხოლმე. რაღაცნაირად მერიდება ჩემი ყოჩაღი ფეხების გამო. აპარეოსთან იმდენად არა, უფრო იმის ფეხებთან. ხოდა, ახლა ისე მივრბივარ, ვერ ვანელებ.

- თვალები დახუჭე, აპარეოოო! - ვყვირი.

მივედი და მიღიმის ისევ, ფართოდ გახელილი, გუგებშიც ბოლომდე გადახსნილი, თვალის ფსკერამდე შემშვები მზერით.

- თვალები დახუჭე, აპარეო!

- აუუჰ!.. - უხარია.

ხვდება, რაღაც სიურპრიზი მაქვს ჩაფიქრებული.

თავიდანვე გადავწყვიტე, „ეჰ“-ის თქმა გადავავიწყო და „აუჰ“-ს მივაჩვიო. ამიტომ ხშირად მიწევს ახალ-ახალი სიურპრიზების მოფიქრება.

უჩიტო ხელი თვალებზე ავაფარე და ჩიტიანი - სახესთან ახლოს მივუტანე.

- გაახილე, აპარეო!

ხელი რომ ჩამოვწიე, ისე ძალიან ღია თვალები ჰქონდა, ჩაბღუჯული რომ არ მყოლოდა, სულ თავისუფლად შეუფრინდებოდა ეს ჩიტი შიგნით.

შეხედა აპარეომ და ახლა უკვე სამნი ვფრთხიალებთ სიხარულისგან: ჩემს შიგნით მარცხნივ რომაა ის, ჩიტი და აპარეო. თუმცა, ჩიტის სიხარულში მაინცდამაინც დარწმუნებული ვერ ვარ.

- ვააჰ!.. - უხარია აპარეოს.

აპარეოზე დარწმუნებული ვარ. ზუსტად ვიცი - უხარია.

- შენ ხომ გიყვარს. ჩიტი. ნამდვილია. - ვუწვდი.

არ მართმევს.

- აიააჰ! - რაღაც ახალს ამბობს.

- აჰა, ხომ გიყვარს. ნამდვილია. - მე ისევ ძველს ვუბერავ. - ჩიტი კარგია.

- უჰ, კაია!

კალთასთან მივუყვანე. თბილი და ფუმფულაა, ჩიტი. მოფერებითი სახელივით. მივუყვანე, ფრთხილად ჩავუჩურთე მუდამ მაჯაში მოხრილ ხელში და...

გაუშვა აპარეომ.

გაფრინდა ჩემი კოჭლი ჩიტი. დურგლის ბიჭის კოჭლი ჩიტი. აპარეოს კოჭლი ჩიტი. კოცნით და კბენით შეძენილი ჩიტი. გაფრინდა ლაღად, უშეცდომოდ, ერთხელაც არ წაბორძიკებულა. ფრთები აქვს და რა დურგლის ბიჭის ფეხებად უნდა ფეხები, გინდ ტოლი და გინდა არატოლი?

უსამართლობა კია: ჩიტი გაფრინდა, მისი მიღების სანაცვლოდ დამჩნეული ნაკბილარი კიდე - დამრჩა. ჯობდა, პირიქით მომხდარიყო, მაგრამ როგორც ეთო იტყოდა, არ ხდება ცხოვრებაში ყველაფერი სამართლიანად და რა გინდა, რომ ქნა?

ჰე-ჰეე! ჩიტს, თავის პირად ჩიტს გასცქერის აპარეო!

- აუუჰ! - ამბობს, - უუჰ!

უცებ, ისე აუცეკვდა სხეული, შემეშინდა, არ წამომხტარიყო, ჩვენს საერთო ჩიტს უკან არ გაჰყოლოდა და არ დავეტოვებინე მარტო, უმეგობროდ. მერე გამახსენდა, რომ ჩემი შიში აპარეოს სკამიდან წამოხტომაზე - სულელური შიშია. არასდროს ახდება. გული უფრო დამიმძიმდა.

ვუყურებ აპარეოს, რაღაც სიტყვები მომდის თავში, გაბნეულად, გამართული აზრის გამოტანას ვერ ვახერხებ, სიტყვების დალაგებას თავს ვერ ვაბამ.

ჰაერს ღრმად ვისუნთქავ და ფილტვებში ვაჩერებ. ლაგდება.

„როცა ფრთები არ გაქვს, მაშინ ფეხები აუცილებელია, თორემ ძნელია ისე...“ - ვფიქრობ.

ვფიქრობ და ამოსუნთქულ ჰაერს ისეთი პაუზებით ვუშვებ მომრგვალებული ტუჩებიდან, როგორითაც ერთხელ, დურგლის ბიჭმა გამოუშვა სიგარეტის კვამლის რგოლები. ოღონდ მე ამის გამო არ მახველებს.

...და არც ეს გაფიქრებული ერთი ღერი წინადადება მომიპარავს მამაჩემისთვის.

...და საერთოდაც, მამაჩემი გამხდარზე მეტია და მსუქანზე ნაკლები. ხალხი კი მაინც გამხდარს ეძახის, მაგრამ არც მინდა ხარივით იყოს. რატომ უნდა მინდოდეს? გამხდარზე მეტი და მსუქანზე ნაკლები მამა რომ გყავს, ეგ ყველაზე მაგარი ამბავია, ჩემი აზრით. გინდაც, სხვები გამხდარს ეძახდნენ. იმ სხვებიდან ზოგი კიდევ - ძალიან გამხდარს...

 

***

კარგია აქ, აპარეოსთან ჯდომა და გვირგვინის დაწნა. კარგია - მარტო ხეები და ყვავილები ვართ. ერთი ეს სკამია, რაღაცნაირად, არაშინაური. ასეთი სხვანაირი სკამი რომაა, მაგიტომ კი არა, რკინის რომაა - მაგიტომ. არ შეგვეფერება ხეებს და ყვავილებს, ჩვენი ჯიშისა არაა.

- შენ ხის სკამზე უნდა იჯდე, აპარეო, - ვეუბნები, - ჩვენი მეგობარი ხეა, რკინა რა ჩვენიანია?!.

- ოჰ, ოოჰ! - ამბობს.

დურგლის ბიჭს არ ველაპარაკებოდი, მაგრამ დილით ეზოს კართან რომ დამხვდა, რაღაცნაირად აწურული და შეკუმშული. მივედი და ვუთხარი:

- ეი, დურგლის ბიჭო.

- დურგლის ბიჭს ნუ მეძახი. - გაიფხორა. ოღონდ, ადრე რომ იცოდა, ეგრე ძალიანაც არა. - სახელი მქვია.

მე კიდე, ვიფიქრე, რაკი მოვიდა, ოღონდ ხმა გამეცა და სიხარულისგან, კუდი გამოებმეოდა, ააქიცინებდა. შენც არ მომიკვდე! დახმარება რომ არ მჭირდებოდეს, შევუღრენდი, რასაც მინდა იმას დაგიძახებ, შენ ვინ გეკითხება-მეთქი, მაგრამ ახლა ასე ვეუბნები:

- რასაც გინდა იმას დაგიძახებ, ოღონდ მამაშენს უთხარი, რაა, ხის ერთი ლამაზი სკამი გამიკეთოს.

- თვითონაც მშვენივრად შემიძლია.

იბღინძება. ადრინდელივით ძალიანაც არა, მაგრამ მაინც. ადრე გაფხორვაც და გაბღენძვაც ბოლომდე იცოდა. დღეს განახევრებული აქვს ყველაფერი. ნახევარდურგლისბიჭაა.

- ოღონდ გადახდა მოგიწევს. - ლუღლუღებს.

მინდა გავეხუმრო: „იმედია, დღეს, ყველაფერთან ერთად, ფასიც განახევრებულია.“ ძალიან მაგარი ხუმრობაა, მაგრამ დურგლის ბიჭი ვერ გაიგებს. ამიტომ, მაგ ხუმრობის მაგივრად, ძალიან იოლად გასაგებ რაღაცას ვეუბნები:

- იცოდე, აღარ მიკბინო!

- არა. - ამბობს ჩურჩულით. ნახევრად ჩურჩულით.

ამბობს და თვალმოუცილებლად მიყურებს. თვალებში არა. სახეზე არა.

ცოტა ხანი ასე ჩუმად ვართ და მერე:

- მოიფიქრე, როგორ უნდა გადაგიხადო? - ვეკითხები.

თან ჩემთვის ვფიქრობ, იყოს, ტუჩებში, აი დარდი! მაინც მაინტერესებდა, როგორია. ოღონდ ეგრევე არ დავთანხმდები, უნდა ვახვეწნინო.

- ჩემი აზრით, - რატომღაც სულ სხვა რამეს ვეუბნები, - ყველა პირობას ეს ჯობია: სკამის გაკეთების სანაცვლოდ შეგპირდები, რომ დურგლის ბიჭს აღარასდროს დაგიძახებ. მოვილაპარაკეთ?

თან გული მიფრთხიალებს, კარგი, ეგრე იყოსო, არ მითხრას.

- ცოტაა. - უკმაყოფილოდ ამბობს.

ზოგჯერ დურგლის ბიჭსაც შეუძლია, რაღაც ჭკვიანური თქვას.

ამბობს და თვალმოუცილებლად მიყურებს. თვალებში არა. სახეზე არა. ჩემს ყელსა და მუცელს შორის რომ ადგილია, იქ დაატარებს თვალებს.

- მწვანე რატოა? - სიჩუმე ძალიან აუტანელი რომ გახდა, მაშინღა ამოიღო ხმა.

დახედვა რათ მინდა, ისედაც ვიცი, ჩემს ამ კაბას, მკერდზე მწვანე მსხლები აქვს ამოქარგული. მაინც ვიხედები, ისე ვაკვირდები, თითქოს პირველად შევამჩნიე.

- რავი, - ვეუბნები, - ალბათ, მკვახეა.

- სკამს გავაკეთებ, - ამბობს, - ოღონდ, იცოდე, მერე მაგეებზე ხელს მომაკიდებინებ.

ამბობს თუ არა, მაშინვე ტრიალდება და გარბის.

- კარგი. ოღონდ სკამი აპარეოსთვის მინდა. ცოტა სხვანაირი სკამიიი! - უკან ვაწევ.

შემდეგ დღეს არ გამოჩნდა დურგლის ბიჭი. რამდენჯერმე ჭიშკრიდან თავი გამოვყავი და არ იდგა. არ იდგა და აი დარდი! ახლა ეგ მადარდე! ერთი-ორი წამიც დაველოდები და მორჩა, შევალ მერე სახლში. მთელი დღე მაგას ვერ დაველოდები!

- ნიააკოოო! - ეზოდან პეპლებივით მოფრინავენ ჩემი სახელის ასოები.

შევბრუნდი. ძალიან არ მინდოდა, ეთოს, ჭიშკართან დაყუდებული ვენახე, მაგრამ რას ვიზამ.

- აჰ, აქ ყოფილა ჩვენი ლამაზი გოგო! - აკაკანდა ეთო.

ხმით კი კაკანებს, მაგრამ სახით მულტფილმის ქათქათა, ბეწვაფუებული ფისოსავით მიღიმის. რაის ბარტყი?! ფისოს კი გავს, მაგრამ უცებ თვალებს, მულტფილმის რომელიღაც ცბიერი პერსონაჟივით ჭუტავს და მეკითხება:

- აქ... ვინმეს ხომ არ ელოდები, ნიაკო? - თვალები ისე დაიწვრილა, დახუჭვამდე არაფერი უკლია.

მარტო ეთოს შეუძლია: ქალი იყოს, ბარტყი ეგონოთ, ფისოს გავდეს და ნებისმიერ დროს უცებ მელად გადაიქცეს.

- არაა... არავის. - ჩუმად ვამბობ და ჯააახ! ჭიშკარს ვაჯახუნებ.

შემდეგ დღეს გაწვიმდა. ვაჟბატონი ისევ არ ჩანდა. ეთოს ქოლგა მოვიპარე და ავედი აპარეოსთან. საერთოდ, დურგლის ბიჭის არცერთი სიტყვის არ მჯერა, მაგრამ აპარეო ხის ქვეშ რომ არ დამხვდა, დავრწმუნდი, რომ მართლა იმ პატარა სახლში ჰყავდათ წაყვანილი.

აპარეოს გარეშე არაცაცხვისხე არაფრისხედ გამოიყურებოდა.

ჯერ გული დამწყდა, რომ არ დამხვდა და მერე თავი გავიმხნევე. კარგია, წვიმიან ამინდებში აქ თუ არ ცხოვრობს აპარეო. წარმომიდგენია, როგორ მოიწყენდა ამ სულ მთლად ჩიტებჩამოკრეფილი, უნაყოფო ხის შემხედვარე.

აი, მე, მაგალითად, სულაც არ მოვიწყინე უდურგლისბიჭოდ. აი დარდი, თუ ვერ ვნახავ, რა!

მაგრამ ხვალაც თუ არ გამოჩნდება, არ ვიცი რას ვუზამ!

დილით დურგლის ბიჭი ეთოს ჭიშკართან დამხვდა. ეგრევე ლოყებზე დამცხა. ხელში სკამი ეჭირა. საერთოდ, ყველა ხომ სკამზე ჯდება დასასვენებლად და ეს იდგა და სკამი ეჭირა და იღლებოდა. ეგეთი ბიჭია. უკუღმაბიჭი.

დურგლის ბიჭი არაფერ შუაშია, უბრალოდ, აპარეოსთვის გაკეთებული ამ სკამის დანახვა გამიხარდა და მაგიტომ გავწითლდი.

მივდივართ. მარტო მიათრევს ამსიმძიმე სკამს აღმართზე. ოღონდ ცოტა სხვანაირი კი არაა, როგორც დავაბარე, ჩვეულებრივია. არა უშავს, რამეს მოვიფიქრებ.

მოგეხმარები-მეთქი და არაო. ეტყობა ეშინია, მოხმარებაში არ გამოვუქვითო გადახდა. სულელი.

დურგლის ბიჭის დანახვისას, რაღაც უცნაური შორისდებული ეთქმევინა აპარეოს. ნეტა, უბრალოდ, მისთვის გაკეთებულის სკამის ნახვა უხაროდეს ამასაც. ამას მაინც.

- მოდი, ავწიოთ და ამ სკამზე გადმოვსვათ. - დურგლის ბიჭს ვეუბნები.

- გაგიჟდი? რომ გადმოვარდეს?! - ფითრდება.

ვიხრები, ნაფოტს ვიღებ.

- მომე მათარა. - ვუბრძანებ.

დურგლის ბიჭი წელიდან იხსნის და მიწვდის. მათარის წყლით, აპარეოს გვერდით, მიწას ვასველებ, რომ დარბილდეს და ადვილად ამოვთხარო. მერე ნაფოტით ოთხგან ვჩიჩქნი, პატარა ორმოებს ვაკეთებ, ხის სკამს ფეხებს ვაყოფინებ და გარშემო მიწას ხელით ვუტკეპნი.

სკამის მიწაში ჩარგულ ფეხებს ვრწყავ, მიწას ვაყრი და საგულდაგულოდ ვტკეპნი.

- იცოდე, თუ არ მომეხმარები, ვიფიქრებ, რომ მშიშარა ბიჭი ხარ და დაგცინებ.

აქეთ-იქიდან, ამოვუდექით აპარეოს, გადმოყვანას ვცდილობთ, არაფერი გამოგვდის. არ ვეშვებით მაინც, ვექაჩებით და უცებ დურგლის ბიჭი ყვირის:

- გავიქეცით! ამის მამა მორბის!

თავქვე ქარის სისწრაფით დავეშვით და უცებ წარმოვიდგინე, რომ ასეთივე სისწრაფით ეშვება აპარეოს ბორბლებიანი სკამი მამამისის დაღმართზე. კინაღამ ჩავიკეცე, მაგრამ შევიკავე. შეკავებები კარგად გამომის ხოლმე. ეგ და თავის დამშვიდება.

გზის ბოლოს, აქოშინებულები მივეყარეთ მე და დურგლის ბიჭი რომელიღაც აყლაყუდა ხის ქვეშ. დაჭყეტილი თვალებით ვზივარ, დახამხამებას ვიკავებ. მეშინია, აპარეოს მამა თავიდან არ ჩამისახლდეს დახუჭულ თვალებში. გამხდარი იყო მართლა. გაგიკვირდებოდა, იმხელა თვალებს, იმსიმძიმე შიშით სავსე თვალებს როგორ ერეოდნენ იმისი წვრილი ფეხები.

წამებში გავიფიქრე, რომ მამაჩემიც არაა ამაზე მსუქანი და გული მომეწურა. ახლა ერთი რომ დავახამხამო, მამაჩემს და ამ კაცს გვერდიგვერდ დავინახავ, ვიცი. ვიცი და კაცმა არ იცის, რომელი უფრო საწყლად გამხდარი გამოჩნდება.

- გაიხადე. - მეუბნება უცებ დურგლის ბიჭი.

თან სირბილისგან თუ შიშისგან სულს ძლივს ითქვამს. უნებურად ვახამხამებ და მერე ისევ ვიკავებ.

- გაიხადე! - იმეორებს.

- რა თქვი?! - დაჭყეტილი თვალებით ვეუბნები.

- გადამიხადე! - სკამისას ითხოვს.

- გაიხედე. - დატეხილი ხმით ვეუბნები. ვახამხამებ.

ვეუბნები და გახევებული ხელით, იმისი გახელებული ხელი ჩემი კაბის მკვახე მსხლებისკენ მიმაქვს.

 

***

საღამოს დედა და მამა ერთად ჩამოვიდნენ... ჩემს წასაყვანად. ხვალ, საუზმის შემდეგ მივდივართო. რაღაცნაირად, საცოდავად გავხედე ეთოს. მტირალა ლეკვის სახე კი მიიღო, მაგრამ ერთი „დატოვეთ“ არ წამოსცდენია. ამას არასდროს ვაპატიებ.

რა მექნა, მამაჩემს თვითონვე შევეხვეწე, დავრჩები-მეთქი და არაო, ეგ არა და სხვა რაც გინდა მთხოვე, შეგისრულებო. მპირდები-მეთქი, რომ სხვა სურვილს მართლა შემისრულებ?

კიო.

ის სხვა სურვილი რომ ვთქვი, მამამ, დედამ და ეთომ ერთმანეთზე უფრო გაოცებულებმა შემომხედეს.

არადა, მხოლოდ ის ვთხოვე, ყველას წილი ვახშამი შენ ჭამე-მეთქი. ქვაბში რაც დარჩა - ისიც. საერთოდაც, ვუთხარი, რაც მეტს და ნოყიერს შეჭამს და პურსაც მიაყოლებს ხოლმე - უკეთესი. მეტი პური უნდა მიაყოლოს ხოლმე, პური მთავარია.

სანამ ამეებს ვთხოვდი, თვალები ერთხელაც არ დამიხამხამებია. შევიკავე.

მეგონა იმ ღამეს კოშმარები დამესიზმრებოდა. მაგალითად, აპარეოს მამა და მამაჩემი გვერდიგვერდ. მაგრამ სულ სხვანაირი სიზმარი ვნახე:

დგას და მათარადან რწყავს ხეებს - სკამის ფეხებს, დურგლის ბიჭი. მიწა ფუვდება, სკამის ხე იტოტება და ბატი-ბუტივით უტკაცუნებს კვირტები. კვირტებიდან ეთოს ეზოს ყვავილები იჩეკებიან. იმდენია, ძლივს მოჩანს ამ ხის სკამზე მჯდომი აპარეოს სახე.

„აუჰ“ - ამბობს ბედნიერი აპარეო და ცისკენ იყურება. დურგლის ბიჭი რწყავს. რწყავს და რწყავს, არ ჩერდება. ცამდე ააქვთ ტოტებს ყვავილები.

„ბავშვებო, სადილის დროა!“ - ცისკენ იძახის დურგლის ბიჭი. მოფრინავენ ხისგან გამოჩორკნილი ჩიტები აპარეოსკენ. მოფრინავენ და აყვავებული სკამს მხრებზე ასხდებიან.

ოღონდ, თითქოს, მარტო ამათი კი არა, ჩემებიც არიან ის ჩიტები. უფრო სწორად, ჩემები და დურგლის ბიჭის, მაგრამ მე მინდა, რომ აპარეოს თავისები ეგონოს და მართლაც, თავისები ჰგონია აპარეოს. თან თითქოს მართლა აპარეოსებიც არიან.

„აუუჰ!“ - ხმამაღლა უხარია სიზმრის აპარეოს.

ისე ხმამაღლა უხარია, რომ მეღვიძება.

 

***

სანამ ეთო საუზმეს ამზადებდა, ჭიშკართან მივედი. დიდი იმედი არ მქონდა, მაგრამ იქ დამხვდა დურგლის ბიჭი.

- აპარეოსთან დასამშვიდობებლად არ მიშვებენ. - ვუთხარი. - ვერ ვასწრებ. საუზმის მერე სახლში ვბრუნდებით, ჩემები ჩამოვიდნენ.

დურგლის ბიჭი ისე გაფითრდა, თითქოს ომი იწყებაო, მეთქვას.

- თუ არ შეწუხდები, ეს წერილი აპარეოს წაუკითხე. ჩემი სიზმარი მივწერე. - ვეუბნები.

გამომართვა და დგას, პირველ დღეს რომ სიტყვა ვერ ვათქმევინე - ეგრე. არც გადამეხვია, არც არაფერი. ოღონდ პირველ დღეს ყველაზე უშნო ბიჭი იყო მთელ პლანეტაზე, ეხლა კიდე - ყველაზე სიმპათიურია.

შევბრუნდი ეზოში ასე დაუმშვიდობებლად. დამიძახეს, რა მექნა... რამდენიმე ნაბიჯი გადავდგი სახლისკენ და ვეღარ. მოვბრუნდი, სირბილით გავვარდი გარეთ.

– ისა... - ვეუბნები. ისევ ისე დგას, ძეგლივით გაუნძრევლად. - იცოდე, აპარეოსთან არ წამოგცდეს, ის ჩიტები ჩემებიც რომ იყვნენ. შენები და ჩემები... ეგ არ მიმიწერია.

 

***

ტრასაზე ვდგავართ მე, მამა, დედა და ეთო. მარშრუტკას ველოდებოდით. ვდგავარ და ზუსტად ვიცი, დედამიწის არცერთ წერტილში არავინ დგას ახლა ასე ჩემსავით უბედური.

ნეტა აპარეოს არ ეწყინოს, რომ ვერ დავემშვიდობე. ის სიზმარიც, ჯობდა თვითონ მომეყოლა. დურგლის ბიჭი კი გავაფრთხილე, მაგრამ არ წამოსცდეს მაინც. ისეთი სულელი აღარაა, თავიდან რომ იყო, მაგრამ მაინც. იმის სამყოფად სულელი ხომ გამოდგა, დამშვიდობება რომ ვერ მოეხერხებინა... კი აი დარდი, მაგრამ მაინც ლამისაა ვიტირო.

- ო-ჰოო! - სოფლისკენ გაიხედა და თვალები ბუსავით დაუმრგვალდა ეთოს, მერე უცებ ისე მოჭუტა, სუნთქვაშეკავებულზე აუცილებლად გავიფიქრებდი, რომ „წკურავს“. მარტო ეთოს შეუძლია, ბარტყის გარდა იმ ყველაფრად ყოფნა, ახლა ჩამოთვლა რომ მეზარება და იქიდან უცებ, ერთი მოწკურვით მელიად გადაქცევა.

სოფლის გზას გავხედე მეც. ვხედავ, მორბის დურგლის ბიჭი. ჩემი დურგლის ბიჭი. ხელში რაღაც უჭირავს, რაღაცნაირად, ძალიან ჩაბღუჯული. აი, შინაური ცხოველივით. ისე ძალიან მორბის, გული მიხტუნავებს და ოფლი მასხამს.

ჯერ მოსული არ იყო, ჩემგან, სამახსოვროდო, მე გავაკეთეო. წერილების შესანახიაო. - ჩაილაპარაკა და ხის პატარა ყუთი მომაჩეჩა. მომაჩეჩა და მაშინვე გაბრუნდა, ისევ თავქუდმოგლეჯილი გაიქცა სოფლისკენ.

 

***

გზაში, როგორც კი დედას და მამას ჩაეძინათ, ყუთი გავხსენი. გავხსენი, ჩავიხედე. ჩავიხედე და თვალებს არ დავუჯერე - ფურცელი. დურგლის ბიჭმა წერილი მომწერა!

ორად გაკეცილ ფურცელს ფრთხილად ვშლი და მეშინია, ან ამის შრიალმა, ან ჩემი გულის ბაგა-ბუგმა დედაჩემი არ გააღვიძოს.

შავი ფანქრით წერია: „ნიაკო ძალიან მი“ მერე გადაჯღაბნილია და ქვემოთ, თავიდან, წითლით წერია: ,,წერილი. ნიაკო ძალიან მომწონხარ. არა უშავს რო მამაშენი გამხდარია შენ მაინც ხო დედაც ცოცხალი გყავს. ნიაკო მომწონხარ. კახა.“

მერე „კახაც“ გადაჯღაბნილია და ზემოდან ლამაზი ასოებით აწერია „დურგლის ბიჭი.“