განწყობის ანთროპული თეორია

დეტალურად

განწყობის ანთროპული თეორია

გამომცემლობა ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა

კალათაში დამატება ფგდფგდ

ანოტაცია
სარჩევი

„განწყობის ანთროპული თეორია“ აკადემიკოს შოთა ნადირაშვილის ეპოქალური ნაშრომია, რომელშიც მან განავითარა და ახალ საფეხურზე აიყვანა უზნაძის განწყობის თეორია. წინამდებარე ნაშრომში შეტანილია შესწორებები განწყობის თეორიაში არსებულ უზუსტობებსა და გაურკვეველ საკითხებთან მიმართებით. გარდა ამისა, თეორია გამდიდრებულია სოციალური განწყობების სფეროში აღმოჩენილი კანონზომიერებებით, რომელიც შოთა ნადირაშვილისა და მისი მოწაფეების ექსპერიმენტული კვლევების შედეგია.

ყდა
თავფურცელი
ახალი გამოცემისთვის
წინასიტყვაობა
შესავალი
1. განწყობის ფსიქოლოგია

1.1. მიზანშეწონილი ქცევის პრობლემა

1.1.1. მექანიცისტური შეხედულება ორგანიზმის აქტივობის შესახებ
1.1.2. ვიტალისტური შეხედულება ორგანიზმის აქტივობის შესახებ
1.1.3. მიზანშეწონილობის პრობლემა განწყობის თეორიის მიხედვით

1.2. განწყობა, როგორც სამი ფაქტორის ერთიანობაზე აღმოცენებული სამკომპონენტიანი ფსიქიკური ფენომენი

1.2.1. განწყობა და ადამიანი
1.2.2. დისპოზოციური განწყობა
1.2.3. მონაცემები განწყობისა და ცნობიერების ურთიერთობის შესახებ
1.2.4. ინდივიდის ფსიქიკური აქტივობის განმსაზღვრელი განწყობის სტრუქტურა

1.3. მოთხოვნილების განცდა

1.3.1. დანაკლისის შევსების მოთხოვნილება
1.3.2. გამრავლების მოთხოვნილება
1.3.3. აგრესიის მოთხოვნილება

1.4. საგნობრივი მონაცემების განცდა

1.4.1. საგნის კატეგორიული აღქმა
1.4.2. ფიგურა ფონის განცდა
1.4.3. საგანთა შორის მარტივი ურთიერთობის განცდა
1.4.4. საგნის თვისებათა ინტენსივობის განცდა

1.5. საკუთარი აქტივობის განცდა
1.6. ინდივიდის ფსიქიკური აქტივობის ზოგადი სქემა

2. ადამიანის განვითარების დონეები განწყობის ანთროპულ თეორიაში

2.1. განწყობის ორი სახე და სამი დონე

2.1.1. ინდივიდის დონე
2.1.2. სუბიექტის დონე
2.1.3. პიროვნული დონე

2.2. აქტივობის პირველი დონის განწყობის გამოყენება ფსიქიკური ფენომენების ასახსნელად
2.3. განწყობის გამოყენება გარკვეული ფსიქიკური ეფექტების ასახსნელად
2.4. განწყობის ცნების გამოყენება ფსიქიკური აქტივობის საფეხურების დასახასიათებლად
2.5. განწყობის ცნების გამოყენება ფსიქოლოგიის ყალბი პოსტულატების დასაძლევად
2.6. განწყობის ცნების გამოყენება ინდივიდის მიზანშეწონილი ქცევის დასახასიათებლად
2.7. განწყობის საფუძველზე საგანთა ასიმილაციური და კონტრასტული განცდა და მათი როლი შეგუების პროცესში

2.7.1. განწყობა – სინამდვილის ამსახველი ფსიქიკური ფენომენი
2.7.2. განწყობა – საგანთა კატეგორიზაციის საფუძველი
2.7.3. განწყობა – სინამდვილის შერჩევითი ასახვის საფუძველი
2.7.4. განწყობა – საგანთა ასიმილაციური ასახვის საფუძველი
2.7.5. განწყობა – საგანთა კონტრასტული შეფასების საფუძველი

2.8. განწყობის საფუძველზე აღმოცენებული პროცესების თავსებადობა
2.9. განწყობის თეორიაში არსებული ზოგიერთი მიუღებელი დებულების შესახებ

3. სუბიექტის აქტივობის დონეზე მოქმედი განწყობის თავისებურებანი

3.1. შემეცნების განწყობის ფაქტორები

3.1.1. ქცევის შეფერხება
3.1.2. ობიექტივაციის აქტი
3.1.3. გაურკვეველი სიტუაცია
3.1.4. შემეცნების მოთხოვნილება
3.1.5. შემეცნების სტრუქტურა

3.2. სუბიექტის ფსიქიკური აქტივობის სტრუქტურა
3.3. პირველი და მეორე დონის განწყობათა ურთიერთობა
3.4. ანალიტიკური და პოზიციური აზროვნება

3.4.1. მეორე დონის განწყობა
3.4.2. ობიექტივიზაცია
3.4.3. შემეცნების განწყობა
3.4.4. ანალიზური აზროვნება
3.4.5. პოზიციური აზროვნება
3.4.6. ექსპერიმენტი პოზიციურ აზროვნებაზე
3.4.7. პოლიტიკური დისკუსია და პოზიციური აზროვნება

4. პიროვნების აქტივობის თავისებურებანი

4.1. პიროვნების ბუნების გამომხატველი ორიენტაციები

4.1.1. პიროვნების ბიჰევიორისტული თეორია
4.1.2. პიროვნების ფსიქოანალიტიკური თეორია
4.1.3. პიროვნების ჰუმანისტური თეორია
4.1.4. განწყობის ანთროპული თეორია

4.2. პიროვნების განწყობის თავისებურებანი
4.3. პიროვნული განწყობის ორი სახე

4.3.1. სიტუაციური განწყობა
4.3.2. დისპოზიციური განწყობა

4.4. განწყობის ბიპოლარული ხასიათი
4.5. განწყობის კვლევის მეთოდები
4.6. დისპოზიციური განწყობა – პიროვნების ფსიქოლოგიური მახასიათებელი

4.6.1. პიროვნების მსოფლხედვის განწყობათა სისტემა
4.6.2. განწყობის ჩამოყალიბების კანონზომიერებანი

4.6.2.1. გამეორება, ქცევაში წარმატება და სოციალური მხარდაჭერა – დისპოზიციური განწყობის ჩამოყალიბების ფაქტორები
4.6.2.2. მიბაძვა – დისპოზიციური განწყობის ერთ-ერთი ფაქტორი
4.6.2.3. იდენტიფიკაცია – განწყობის ფორმირების ერთ-ერთი გზა
4.6.2.4. როლის შესრულება – განწყობის ფორმირების პირობა
4.6.2.5. კატეგორიზაცია – სოციალური განწყობის ფორმირების გზა
4.6.2.6. სიტუაციური და დისპოზიციური განწყობების ბუნება და ფუნქციები
4.6.2.7. განწყობის კომპონენტებს შორის ურთიერთობა
4.6.2.8. განწყობათა შორის ურთიერთობა – განწყობათა მტევანი

5. სოციალური განწყობის თავისებურებანი

5.1. სოციალური განწყობის ვალენტობა

5.1.1. განწყობის მიღების და შეწყნარების ზონები

5.2. სოციალური განწყობის ადგილი ანთროპულ თეორიაში

5.2.1. სიტუაციური და დისპოზიციური განწყობა
5.2.2. სოციალური განწყობა

5.3. სოციალური განწყობის ფორმირებისა და მოქმედების კანონზომიერებანი

5.3.1. იმპულსური განწყობა, ინტელექტუალური განწყობა და სოციალური განწყობა
5.3.2. პერსონოგენური და სოციოგენური სოციალური განწყობა
5.3.3. ნებელობითი განწყობა
5.3.4. განწყობის ვალენტობა

6. განწყობის ანთროპული თეორიის ძირითადი დებულებები

6.1. დისპოზიციურ განწყობათა სამი ფორმა

7. განწყობის შეცვლის კანონზომიერებანი

7.1. დისპოზიციური განწყობა იქმნება და იცვლება სიტუაციური განწყობის საფუძველზე
7.2. განწყობა – ქცევის აღმოცენებისა და შეცვლის საფუძველი
7.3. გარე ფაქტორების ზემოქმედება დისპოზიციური განწყობის მოქმედებაზე

8. ანტისოციალური ქცევის პრევენცია მოზარდებში განწყობის თეორიის თვალსაზრისით

8.1. სიტუაციური და დისპოზიციური განწყობა ანტისოციალურ ქცევასთან მიმართებით
8.2. ჯანმრთელობის გამაძლიერებელი განწყობები
8.3. ანტისოციალური ქცევა და ნეგატივიზმი
8.4. ანტისოციალური ქცევა და ცნობისმოყვარეობის ფენომენი
8.5. ანტისოციალური ქცევა და ნებელობა
8.6. უპირატესობის მინიჭება
8.7. დასკვნები

9. ქცევა, დისპოზიციური განწყობის გარდა, სხვა ფაქტორებითაც არის განპირობებული

9.1. ქცევა ზოგჯერ აყალიბებს ან ცვლის დისპოზიცურ განწყობას

9.1.1. თვითპრეზენტაციის თეორია
9.1.2. თვითაღქმის თეორია
9.1.3. კოგნიტური დისონანსის თეორია
9.1.4. პიროვნების ქცევა ყოველთვის რომელიმე განწყობის საფუძველზე ხორციელდება
9.1.5. სიტუაციური განწყობა, დისპოზიციური განწყობა და ქცევა

9.2. განწყობის შეცვლა ობიექტივაციის საფუძველზე

9.2.1. საგნის ობიექტივაცია
9.2.2. სოციალური ზემოქმედების ობიექტივაცია

10. ნებელობის ფენომენი განწყობის თეორიის დღევანდელი პოზიციიდან

10.1. მოთხოვნა და ნებელობა
10.2. ნებელობა და ადამიანის დონეები
10.3. ნებელობა და თავისუფლება
10.4. განწყობის შეცვლა ნებელობის საფუძველზე
10.5. განწყობის როლი ფსიქიკის თვითორგანიზაციაში

10.5.1. განწყობათა ურთიერთქმედება პიროვნებათაშორისი ურთიერთობის დროს
10.5.2. განწყობათა შეცვლა განწყობათა არათავსებადობის გავლენით

10.6. სინამდვილესთან შეგუების პროცესში განწყობის მოქმედების დამატებითი ფაქტორები

10.6.1. განწყობა და ილუზია
10.6.2. სოციალური განწყობა
10.6.3. ექსპერიმენტები სოციალურ განწყობებზე
10.6.4. თავსებადი დამოკიდებულება განწყობებს შორის

11. განწყობა, როგორც ერთიანი და მთლიანი არსების აქტივობის საფუძველი

11.1. ელემენტების გამთლიანების პოსტულატი
11.2. მთლიანობის დიფერენციაციის პოსტულატი

12. განწყობა – სამფაქტორიანი და სამკომპონენტიანი ფენომენი

12.1. ადრე ეტაპი

12.1.1. უზნაძის ექსპერიმენტები
12.1.2. განწყობის შემდგომი კვლევის მონაცემები, ახლებური ხედვა
12.1.3. განწყობის ასიმილაციური მოქმედებისა და კონტრასტული განცდის კანონი
12.1.4. ობიექტივიზაცია და აქტივობა
12.1.5. სოციალური განწყობების კვლევა
12.1.6. ასიმილაცია-აკომოდაციის პროცესი და კონტრასტული განცდა და განწყობის რეპუდიცია
12.1.7. განწყობის თავსებადობა-არათავსებადობა
12.1.8. განწყობის თეორიის ჰოლისტური პოზიცია

13. ადამიანის ქცევის წინმსწრები ფაქტორები

13.1. ადამიანის ფსიქიკურ აქტივობაში მოვლენათა შორის კორელაციების დადგენა
13.2. ინდივიდის ფსიქიკური აქტივობის გამომწვევი მიზეზის დადგენა
13.3. ადამიანის ფსიქოფიზიკურ აქტივობაში სუბიექტის მიერ გამომდინარეობის კავშირის გამოყენება
13.4. ადამიანის ფსიქიკურ აქტივობაში პიროვნების მიერ «ქმნადობის» კავშირის გამოყენება